ΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ ΤΑΒΙΑΝΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
«Η Ελλάδα μας κάνει να σκεπτόμαστε»
«Εχουμε την Ιλιάδα στο
κομοδίνο μας»
Αισθάνονταν ανέκαθεν εγγύτερα στον ελληνικό πολιτισμό παρά στον ρωμαϊκό. Η Ιλιάδα είναι ένα βιβλίο το οποίο έχουν πάντα στο κομοδίνο τους -«μας συγκινούσε πάντοτε η σκέψη πως ο Oμηρος, ή οι Oμηροι, έδωσαν γραπτή μορφή στην προφορική παράδοση που υμνούσε τους ήρωες» είπαν- ενώ ο έρωτας της νιότης τους ήταν οι «Βάκχες» του Ευριπίδη.
Αλλωστε ήταν η εποχή της επανάστασης και της βίας. Στα 84 και 86 τους χρόνια οι μεγάλοι δημιουργοί του ιταλικού και ευρωπαϊκού σινεμά, Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι -«είμαστε τόσο γέροι όσο ήταν ο Ευριπίδης, όταν έγραψε τις Βάκχες», είπαν με νόημα- μίλησαν με θαυμασμό για τον «μάγο ποιητή» της ελληνικής αρχαιότητας, τον οποίο αποκάλεσαν «πατέρα κάθε πιθανού θεατρικού αποτελέσματος». Οι αδερφοί Ταβιάνι τιμήθηκαν χτες στη Θεσσαλονίκη με την αναγόρευσή τους σε επίτιμους διδάκτορες του τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ, ενώ οι ίδιοι τίμησαν την ελληνική γραμματεία με μια απολαυστική, ποιητική αντιφώνηση, με τίτλο «Εκ του Σύνεγγυς στην Ελληνική Γη».
Αναφέρθηκαν στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και την επιρροή που είχε στους ίδιους και σε συγκεκριμένες κινηματογραφικές τους δημιουργίες, όπως το «Κάτω από τον Αστερισμό του Σκορπιού» και «Η Νύχτα του Σαν Λορέντσο». Ακόμη είπαν ότι εμπιστεύθηκαν σ΄αυτόν την αρχή και μιας τρίτης «ελληνικής» τους ταινίας, το σικελικό «Χάος». «Ενα κοράκι πετάει στον γαλάζιο ουρανό της Μεγάλης Ελλάδας. Σ’ αυτό το μαύρο πουλί οι Ελληνες απέδιδαν μια μακροζωία εννιά φορές μεγαλύτερη από εκείνη του ανθρώπου. Το κοράκι πετάει πάνω από τον ελληνικό ναό της Ομόνοιας και χαράσσει μεγάλους κύκλους γύρω από τον ναό της Εγεστας, ψηλά στο βουνό» είπαν για την ταινία. Ανέφεραν ακόμη ότι το έπος και η τραγωδία αποτελούν κάτι φυσικό για τη Σικελία και μίλησαν για το πόσο τους συγκινούσε το γεγονός πως ο Αισχύλος είχε έρθει από την Ελλάδα για να πεθάνει στη Γέλα.
«Σαν ηλεκτρικό ρεύμα»
Στο λύκειο, ανακάλυψαν πρώιμα και μετάφρασαν τις «Βάκχες» του Ευριπίδη. «Hταν σαν να μας χτύπησε ηλεκτρικό ρεύμα. Μας γοήτευσε εκείνη η μυστηριώδης και άτεγκτη τραγωδία που ήταν ανοιχτή στις πιο αντιφατικές ερμηνείες. Από αυτές επιλέξαμε μία: την επαναστατική» ανέφεραν. Κι όταν αργότερα επέστρεψαν πάλι στον Ευριπίδη και στις «Βάκχες» με τον «Σκορπιό», «αισθανόμασταν συνένοχοι της επιλογής του Ευριπίδη: η σύγκρουση μεταξύ λογικής και φαντασίας και η επιθυμία για το καινούργιο» είπαν.
Δεν απέφυγαν όμως να σχολιάσουν και τη σύγχρονη Ελλάδα της κρίσης. «Συναντήσαμε εδώ αρκετούς νέους και αισθανθήκαμε την ανάγκη για μια αλλαγή. Η λέξη επανάσταση ήρθε στα χείλη τους πολλές φορές. Αλλά η επανάσταση είναι να την κάνεις και όχι να τη λες» σχολίασε ο Πάολο, ο οποίος έσπευσε να συμπληρώσει ότι «ότι εμείς στην Ιταλία είμαστε πολύ κοντά σας αυτή τη δύσκολη στιγμή και δεν είστε απομονωμένοι. Είναι σημαντικό να επικοινωνούμε μεταξύ μας».
Είχαν όμως να κάνουν τις παρατηρήσεις τους και για την Ιταλία. «Εσείς, οι Eλληνες, κάνετε δύσκολες ερωτήσεις. Εμείς, στην Ιταλία, τις ξεχάσαμε. Μεσολάβησε κι ο… μπερλουσκονισμός. Ο Μπερλουσκόνι δεν υπάρχει πια, αλλά η κατάσταση είναι συγκεχυμένη ακόμα. Και πολιτικά, αλλά κυρίως ιδεολογικά. Προτιμούν τα ‘εύκολα’ οι άνθρωποι» σχολίασαν, μιλώντας σε δημοσιογράφους.
ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΕΛΙΔΗΣ
Οι Ταβιάνι μίλησαν ανοιχτά: «Στην Ιταλία φοβόμαστε. Φοβόμαστε για τα όσα βλέπουμε να γίνονται στην Ελλάδα και για τα όσα δεν μπορούμε να προβλέψουμε ότι θα γίνουν σε όλον τον κόσμο. Νομίζω ότι η Ελλάδα και η κατάστασή της έκαναν πολύ κόσμο να σκεφτεί. Ισως να ακουγόμαστε αφελείς, εξακολουθούμε όμως να πιστεύουμε στην Ευρώπη, στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στην ικανότητά αυτού του θεσμού να βρει μια λύση για να θεραπεύσει τα πράγματα και να προσπαθήσει μέσω του κεφαλαίου και των τραπεζών να λύσει το πρόβλημα του χρέους και της οικονομικής κρίσης».
Περί Ανέμων και Αιόλων 